Chương 13: Có nhiều con đường cho việc làm thiện tốt
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và bất cứ việc thiện tốt nào các ngươi làm thì quả thật Allah đều biết rõ.}(Chương 2 – Albaqarah, câu 215).
{Và bất cứ việc làm thiện tốt nào các ngươi làm thì
Allah đều biết.}(Chương 2 – Albaqarah, câu 197).
{Do đó, người nào làm một việc thiện tốt cho
dù nhỏ như hạt bụi cũng sẽ thấy nó.} (Chương 99 – Al-Zilzilah, câu 7).
{Ai làm điều thiện tốt thì bản thân y sẽ được
phúc.}(Chương 45 – Al-Jathiyah, câu 15).
Có rất nhiều
câu Kinh nói về chủ đề này; và các Hadith nói về chủ đề này cũng vậy, có rất
nhiều, nhưng chúng ta chỉ nêu ra một số Hadith tiêu biểu.
Hadith 117: Ông Abu Zdar
Jundab bin Juna-dah thuật lại: Tôi đã hỏi
Thiên sứ của Allah (saw):
Thưa Thiên sứ của Allah, việc làm nào là tốt nhất? Người (saw) nói:
“Tin
nơi Allah và chiến đấu cho con đường chính nghĩa của Ngài”
Tôi hỏi: Người
nô lệ nào tốt nhất?
Người (saw) nói:
“Người nô lệ phẩm hạnh tốt và có giá cao nhất”
Tôi nói: Nếu
tôi không làm được?
Người (saw) nói:
“Hỗ trợ người
làm hoặc dẫn đường cho người muốn làm điều tốt nhưng không biết”.
Tôi nói: Thưa
Thiên sứ của Allah, nếu tôi không có khả năng làm một số việc thì Người khuyên
tôi thế nào?
Người (saw) nói:
“Ngươi hãy
ngăn điều xấu của bản thân mình đối với thiên hạ bởi quả thật đó là việc làm
Sadaqah cho chính bản thân ngươi” (Albukhari,
Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith khuyến
khích đi chiến đấu cho con đường chính nghĩa của Allah (swt) và giải phóng tự
do cho người nô lệ.
- Khuyến khích
việc giúp đỡ những người cần giúp đỡ.
- Cấm bản thân
làm điều xấu gây hại đến những người khác.
- Hadith cho
biết rằng đức tin Iman là nên tảng để các việc làm thiện tốt được chấp nhận nơi
Allah (swt), và các việc làm
thiện tốt như là trái quả của đức tin Iman.
- Hadith nhắc
nhở người tìn đồ rằng các việc làm thiện tốt rất đa dạng, ai không có khả năng
làm điều này thì có thể làm điều khác tùy theo khả năng.
Hadith 118: Ông Abu Zdar thuật
lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Từng khớp
xương của ai đó trong các ngươi đều mang lại cho y một điều Sadaqah, mỗi lời
Tasbeeh (Subha-nollo-h) là một Sadaqah, mỗi lời Tahmeed (Alhamdulillah) là một
Sadaqah, mỗi lời Tahleel (La-ila-ha-illollo-h) là một Sadaqah, mỗi lời Takbeer
(Ollo-hu-akbar) là một Sadaqah, kêu gọi làm điều thiện tốt là một Sadaqah, và
ngăn cản điều xấu là một Sadaqah, và hai Rak’at của lễ nguyện Salah Duha mang lại
tất cả những ân phước đó.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith giục
người tín đồ làm nhiều Sadaqah, và Sadaqah không chỉ được thực hiện bằng tiền của
mà còn có thể thực hiện bằng lời nói và các việc làm của cơ thể.
- Hadith khẳng
định ân phước to lớn của các lời tụng niệm.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ duy trì lễ nguyện Salah Duha, ít nhất là hai Rak’at bởi vì hai
Rak’ah của lễ nguyện Salah Duha chứa đựng toàn bộ các ân phước từ lời nói và
hành động.
Hadith 119: Ông Abu Zdar thuật
lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Ta được phơi
bày cho thấy các việc làm tốt và xấu của cộng đồng tín đồ của Ta. Ta thấy trong
số các việc làm thiện tốt của họ có việc nhặt bỏ những trở ngại trên đường và
Ta thấy trong số các việc làm xấu có việc khạc nhổ nơi Masjid mà không chôn nó
lại.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith muốn khẳng định rằng việc làm thiện tốt rất nhiều,
ngay cả việc nhặt bỏ những trở ngại trên đường chẳng hạn như một cái gai, một
miếng rác cũng là một việc làm thiện tốt được ban cho một điều Sadaqah.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ làm những điều mang lại lợi ích và cải thiện cho mọi người tránh
làm điều gây hại và phiền toái cho mọi người.
- Hadith bắt
buộc tôn trọng Masjid, người tín đồ phải tôn kính Masjid bởi đó là nơi tôn
nghiêm, nơi để thờ phượng Allah, Đấng Tối
Cao. Việc khạc nhổ, đánh hơi, tiểu và xả rác nơi Masjid là một trong những
hành vi bất kính đối với Allah (swt).
Hadith 120: Ông Abu Zdar thuật
lại rằng có một nhóm người nói: Thưa Thiên sứ của Allah, những người giàu tiền
của đã lấy đi mất phần phước hết rồi, họ dâng lễ nguyện Salah giống chúng tôi,
họ nhịn chay giống chúng tôi nhưng họ Sadaqah bởi phúc lộc tiền của của họ. Thiên
sứ của Allah (saw) nói:
“Chẳng
phải Allah cũngđã cho các ngươi những thứ để các ngươi làm Sadaqah đó sao? Quả
thật, mỗi lời Tasbeeh là một điều Sadaqah, mỗi lời Takbeer là một điều Sadaqah,
mỗi lời Tahmeed là một điều Sadaqah, mỗi lời Tahleel là một điều Sadaqah, kêu gọi
người làm điều thiện tốt là một điều Sadaqah, ngăn cản người làm điều xấu là một
điều Sadaqah và ngay cả việc quan hệ tình dục của ai đó trong các ngươi cũng là
một điều Sadaqah”.
Họ nói: Thưa
Thiên sứ của Allah, chẳng lẽ một ai đó trong chúng tôi giải quyết nhu cầu sinh
lý của mình cũng được ban cho ân phước nữa sao?
Thiên sứ của
Allah (saw) nói:
“Chẳng phải nếu
người đó quan hệ tình dục trong Haram thì y sẽ mang tội đó sao?! Cũng như thế,
nếu y quan hệ tình dục trong Halal thì y sẽ được ban cho ân phước.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho
thấy các vị Sahabah luôn tranh đua nhau làm việc thiện tốt để tích công đức cho
cuộc sống Đời Sau. Họ thường ít quan tâm đến cuộc sống trần gian dù nghèo hay
giàu.
- Hadith cho
chúng ta hiểu sâu rộng hơn về khái niệm thờ phượng và hành đạo trong Islam rằng
nó bao quát tất cả mọi hành động và việc làm mà người Muslim định tâm hướng thiện
và mang tâm niệm tốt, ngay cả một thói quen sinh hoạt hàng ngày nếu có tâm niệm
tốt thì sẽ được ban cho ân phước và ngay cả việc từ bỏ những điều trái lệnh
cũng sẽ được ban ân phước giống như thực thi một điều ngoan đạo nếu với tâm niệm
chấp hành mệnh lệnh.
Hadith 121: Ông Abu Zdar thuật
lại: Thiên sứ của Allah (saw) đã nói với tôi:
“Ngươi đừng
xem thường bất cứ việc làm thiện tốt nào cho dù chỉ là một cái mỉm cười đến người
anh em của ngươi” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Nếu là điều
thiện tốt thì cho dù nó nhỏ nhặt như thế nào thì người tín đồ có đức tin nơi
Allah (swt) cũng không nên xem
thường nó mà hãy thực hiện khi có thể.
- Hadith kêu gọi
mỗi tín đồ Muslim nở nụ cười đến nhau khi gặp mặt bởi việc làm đó làm tăng thêm
sự thân thiện trong tình anh em đồng đạo và là một trong các yếu tố tạo nên sự
đoàn kết hữu ái giữa các anh em Islam với nhau.
Hadith 122: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Từng cái khớp
xương của con người đều mang lại một điều Sadaqah vào mỗi ngày khi mặt trời mọc
lên: phân xử công bằng giữa hai bên là một điều Sadqah, giúp một người cưỡi lên
con vật của y hoặc phụ y mang đồ đạc đặt lên lưng con vật là một điều Sadaqah,
lời nói tốt đẹp là một điều Sadaqah, mỗi bước chân đi lễ nguyện Salah là một điều
Sadaqah, và nhặt bỏ vật trở ngại trên đường là một điều Sadaqah” (Albukhari,
Muslim).
Trong một lời
dẫn của Muslim qua lời thuật của bà A’ishah thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, con
người được tạo ra trên ba trăm sáu mươi khớp xương. Bởi thế, ai Takbeer,
Tahmeed, Tahleel, Tasbeeh, Istighfaar, nhặt bỏ cục đá hoặc cái gái hoặc một
khúc xương trên đường, kêu gọi người làm điều tốt hoặc ngăn cản người làm điều
xấu với số lượng ba trăm sáu mươi khớp xương đó thì ngày hôm đó đã đưa y đi xa
khỏi Hỏa Ngục”.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith khẳng
định việc thiện tốt và ngoan đạo có rất nhiều, chỉ cần ai đó muốn tích lũy công
đức và ân phước đều có thể tìm thấy cơ hội cho mình mọi lúc và mọi nơi.
- Hadith cho
thấy rằng Allah (swt) rất
thương xót các bề tôi của Ngài khi mà Ngài luôn tạo nhiều cơ hội cho họ để họ đạt
được phước lành một cách dễ dàng.
Hadith 123: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Ai đi Masjid
thì Allah sẽ chuẩn bị cho y bổng lộc từ Thiên Đàng mỗi khi y đi” (Albukhari,
Muslim).
* Bài học từ Hadith:Hadith cho biết ân phước của việc đi Masjid và thúc giục
người tín đồ duy trì lễ nguyện Salah tập thể.
Hadith 124: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Hỡi những phụ
nữ Muslim, chớ đừng xem thường phần biếu cho người láng giềng của mình dù chỉ
là một khúc xương cừu ít thịt” (Albukhari,
Muslim).
* Bài học từ Hadith:Hadith kêu gọi Sadaqah và biếu tặng dù chỉ với những thứ
đơn giản và không đáng kể. Việc tốt cho dù nó có nhỏ như thế nào thì người tín
đồ cũng không nên coi khinh mà hãy cố gắng thực hiện bởi vì mọi việc tốt dù nhỏ
như thế nào cũng đều được ban phần thưởng nơi Allah (swt).
Hadith 125: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Đức tin Iman
gồm bảy mươi mấy hoặc sáu mươi mấy phần, phần ân phúc nhất là lời
‘La-ila-ha-illollo-h’ còn phần thấp nhất là nhặt bỏ vật trở ngại trên đường; và
tính mắc cỡ là một phần của đức tin Iman” (Albukhari,
Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho biết đức tin Iman có những thứ cấp tùy theo tầm
quan trọng và trái quả của việc làm mang lại.
- Hadith khẳng
định đức tin Iman và việc làm phải song hành với nhau, thiếu một trong hai sẽ
không mang lại bất cứ giá trị nào cho cuộc sống cõi Đời Sau.
- Hadith ca ngợi
tính mắc cỡ và kêu gọi người tín đồ làm việc thiện dù chỉ là những việc làm nhỏ
nhặt chẳng hạn như nhặt bỏ rác nơi đường đi của mọi người.
Hadith 126: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Có một người
đàn ông trong lúc đang đi trên đường thì khát nước, nhìn thấy một cái giếng y
liền vội đi xuống giếng và uống nước rồi trở lên. Khi trở lên nhìn thấy một con
chó đang lè lưỡi vì cơn khát, người đàn ông nói với lòng rằng con chó này đang
rất khát giống như mình lúc nãy, thế là y đi xuống giếng lấy giầy của mình múc
nước lên và cầm để ngay miệng cho nó uống. Allah cảm ơn y nên đã tha thứ tội lỗi
cho y”.
Các vị Sahabah nói: Thưa Thiên sứ của
Allah, ngay cả đối với loài vật chúng ta cũng được ban cho ân phước nữa sao?
Thiên sứ của Allah (saw)
nói:
“Đối với tất cả
loài vật có lá gan tươi đều được ban cho ân phước” (Albukhari,
Muslim).
Trong một lời dẫn khác của Albukhari
thì có phần thêm: “ ... Allah cảm ơn y nên đã tha thứ tội lỗi cho y và thu
nhận y vào Thiên Đàng”.
Trong một lời dẫn khác của cả hai:
Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Một con chó
đang đi vòng quanh cái giếng nước vì cơn khát suýt giết chết nó, một phụ nữ bán
dâm thuộc dân Israel nhìn thấy nó đã liền xuống giếng lấy hài múc nước lên cho
nó uống, thế là người phụ nữ đó được Allah tha thứ tội lỗi bởi hành động đó của
cô ta”.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith kêu gọi làm điều tốt đối với tất cả mọi tạo vật có
sự sống.
- Hadith cho
thấy rằng có thể chỉ với một hành đồng tốt nhỏ nhoi nhưng Allah (swt) sẽ ban cho ân phước vô cùng to lớn.
- Hadith kêu gọi
người tín đố giúp đỡ những người cần sự giúp đỡ ngay cả đối với loài vật.
- Hadith khẳng
định lòng nhân từ của Allah (swt) bao trùm lên cả mọi tạo vật.
Hadith 127:Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, Ta
đã nhìn thấy một người đàn ông được thu nhận vào Thiên Đàng chỉ vì y đã cắt bỏ
một cái cây giữa đường đi gây cản trở mọi người” (Muslim).
Trong một lời dẫn khác của Muslim:
“Một người đàn
ông đi ngang một nhánh cây nằm giữa đường đi, y nói: thề bởi Allah mình phải vứt
bỏ cái này để không gây cản trở cho những người Muslim. Thế là y được vào Thiên
Đàng bởi việc làm đó”.
Và trong một lời dẫn khác nữa của cả
hai Albukhari và Muslim:
“Một người đàn
ông trong lúc đang đi trên đường thì nhìn thấy mốt nhánh cây gai, y đã nhặt vứt
đi. Thế là Allah tri ân y nên đã tha thứ tội lỗi cho y”.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho thấy ân phúc của việc nhặt những vật gây cản
trở lối đi cho người đi đường.
- Hadith kêu gọi
các tín đồ Muslim có những hành động tốt mang lại lợi ích cho những người
Muslim và tránh xa những điều gây hại đến họ.
Hadith 128: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Ai làm Wudu’
một cách chu đáo rồi đến tham dự lễ nguyện Jumu’ah, y im lặng lắng nghe (bài
thuyết giảng) thì y sẽ được tha thứ tội lỗi trong khoảng thời gian giữa lần
Jumu’ah đó và lần Jumu’ah tới và thêm ba ngày. Và
ai chạm vào viên sỏi là đã nói chuyện vô bổ” (Muslim).
“Và ai chạm vào
viên sỏi là đã nói chuyện vô bổ”
có nghĩa là khi vào trong Masjid tham dự lễ nguyện Jumu’ah thì phải im lặng lắng
nghe Imam thuyết giảng, không được phép nói chuyện và gây ôn ào, nếu ai có hành
vi đùa nghịch với viên sỏi bị coi như đã có hành vi giống như nói chuyện và gây
ồn ao không lắng nghe bài thuyết giảng.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith kêu gọi người tín đồ làm Wudu’ một cách chu đáo và
duy trì lễ nguyện Salah Jumu’ah.
- Hadith cho
biết ân phước to lớn của lễ nguyện Salah Jumu’ah, người nào tham dự lễ nguyện
Salah Jumu’ah theo đúng phong cách như Thiên sứ đã nói trong Hadith thì sẽ được
Allah (swt) xóa tội lỗi trong
mười ngày.
- Hadith cho
biết rằng việc giữ im lặng và chú tâm lắng nghe bài thuyết giảng ngày Jumu’ah
là điều bắt buộc đối với tất cả những ai tham gia lễ nguyện.
Hadith 129: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Khi người bề
tôi Muslim – hoặc người bề tôi có đức tin – làm Wudu’, lúc y rửa mặt thì tất cả
tội lỗi sẽ đi ra theo nước rơi xuống từ gương mặt hoặc đi ra cùng với giọt nước
cuối cùng, lúc y rửa tay thì tất cả tội lỗi sẽ đi ra theo nước rơi xuống từ tay
hoặc đi ra cùng với giọt nước cuối cùng, và lúc rửa chân thì tất cả sẽ đi ra
theo nước rơi xuống từ chân hoặc đi ra cùng với giọt nước cuối cùng cho đến khi
sạch hết tội lỗi.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:Hadith khẳng định ân phước của Wudu’ rằng nó là phương tiện
để tẩy xóa tội lỗi hàng ngày của chúng ta (tiểu tội, riêng đại tội thì cần phải
sám hối). Đây là lòng thương xót của Allah (swt) dành cho các bề tôi của Ngài.
Hadith 130: Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Năm lễ nguyện
Salah, lễ nguyện thứ sáu đến lễ nguyện thứ kế tiếp, và Ramadan đến Ramadan kế
tiếp là những điều bối xóa tội lỗi giữa chúng nếu tranh xa đại trọng tội” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:Hadith cho biết rằng các nghĩa vụ bắt buộc của người tín
đồ nếu được thực hiện tốt thì nó sẽ là nguyên nhân được Allah (swt) xóa đi các tiểu tội lỗi khi người chủ thể không phạm các
đại trọng tội. Nếu người chủ thể tín đồ phạm cả đại trọng tội và các tiểu tội
thì Allah (swt)
chỉ thanh toán các đại trọng tội; và các đại trọng tội cần phải có sự sám hối
thành tâm thì mới được Ngài xóa tội.
Hadith 131:Ông Abu
Huroiroh thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Các ngươi có
muốn Ta chỉ cho các ngươi điều mà với nó Allah sẽ xóa tội lỗi và nâng lên cấp bậc
hay không?”
Các vị Sahabah nói: Chúng tôi muốn
thưa Thiên sứ của Allah.
Thiên sứ của Allah (saw)
nói:
“Chu đáo làm
Wudu’ dù trong khó khăn, nhiều bước chân đến Masjid, sự chờ đợi lễ nguyện Salah
sau lễ nguyện Salah và đó là sự chói buộc.”
(Muslim).
*Giải thích một số ý nghĩa của
Hadith:
- Cấp bậc trong Hadith ý nói tầng cấp nơi Thiên Đàng.
- Thiên sứ của
Allah (saw) gọi việc chờ đợi lễ
nguyện Salah sau lễ nguyện Salah là sự chói buộc bởi sự việc đó có sự khó khăn
với bản thân, nó đòi hỏi bản thân phải đấu tranh với lòng ham muốn của bản thân
và việc chiến đấu chống lại dục vọng của bản thân là đại Jihaad.
*Bài học từ Hadith:
- Hadith khuyến
khích người tín đồ chỉnh chu Wudu’ dù trong hoàn cảnh khó khăn chẳng hạn lúc trời
rét hay khó khăn trong việc dùng nước.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ duy trì và giữ gìn lễ nguyện Salah tập thể tại Masjid; hãy luôn
quan tâm nhiều đến các lễ nguyện Salah bắt buộc hàng ngày và chớ đừng quá bận rộn
với cuộc sống thế tục mà quên nghĩa vụ này.
- Hadith như
muốn thông điệp rằng sự thờ phượng là việc làm Jihaad.
Hadith 132: Ông Abu Musa
Al-As’ary thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Ai dâng lễ
nguyện Salah của hai giờ mát mẻ thì sẽ vào Thiên Đàng” (Albukhari,
Muslim).
*Hai giờ mát mẻ có nghĩa là giờ Fajar và Asr.
*Bài học từ Hadith:
- Hadith nói về
ân phúc của việc duy trì lễ nguyện Salah Fajar và lễ nguyện Salah Asr. Lý do
Allah (swt) ban nhiều ân phúc
cho hai lễ nguyện Salah này bởi vì chúng nằm vào những thời điểm mà bản thân
con người phải rất vất vả trong việc đấu tranh với ham muốn của bản thân; giờ
Fajar là thời điểm mà con người đang say trong giấc ngủ còn giờ Asr là con người
đang tất bật để hoàn thành công việc của một ngày. Nếu người tín đồ vì Allah (swt) mà từ bỏ giấc ngủ ngon lành và bỏ qua hết mọi công việc
cuộc sống thế tục thì họ đáng được nhận nơi Ngài một phần thưởng to lớn.
- Hadith như
muốn nói rằng nếu người tín đồ có thể duy trì được hai lễ nguyện Salah này thì
y sẽ dễ dàng trong việc duy trì các lễ nguyện Salah còn lại.
Hadith 133: Ông Abu Musa
Al-As’ary thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Nếu người bề
tôi bị bệnh hoặc đi đường thì y sẽ được ghi cho ân phước giống như ân phước của
những việc làm mà y đã thường làm lúc còn khỏe và lúc đang ở nhà” (Albukhari).
*Hadith muốn nói rằng ai thường làm những việc làm thiện tốt
và ngoan đạo trong lúc còn khỏe mạnh và lúc đang ở tại nơi định cư thì nếu như
những việc làm đó bị dừng lại do bệnh hoặc do phải đi đường thì Allah (swt) vẫn ban cho người đó ân phước của việc làm đó trong khoảng
thời gian y bệnh hoặc đi đường.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho
thấy rằng Allah, Đấng Nhân Từ lúc nào cũng thương xót các bề tôi của Ngài, Ngài
luôn muốn ban cho người bề tôi của Ngài đạt nhiều ân phước trong mọi hoàn cảnh.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ cố gắng thường xuyên làm nhiều việc thiện tốt và ngoan đạo khi vẫn
còn khỏe mạnh và đang ở tại gia.
Hadith 134: Ông Jabir thuật
lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Tất cả mọi việc
làm tốt đều là Sadaqah” (Albukhari,
Muslim).
* Có nghĩa tất cả mọi việc làm tốt dù là việc làm ngoan đạo
đối với Allah (swt) hay
những việc làm tốt mang lại lợi ích cho con người, môi trường, xã hội, .. đều
được Allah (swt) ban
cho ân phước của việc làm Sadaqah được định tâm vì Ngài.
Hadith 135: Ông Jabir thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Bất kỳ người
Muslim nào trồng một cây trồng mà không được ban cho ân phước của việc làm
Sadaqah, mỗi khi cây trồng đó được ăn một thứ gì từ nó thì y sẽ được ban cho một
điều Sadaqah, ngay cả khi một thứ gì đó bị trộm từ cây trồng đó thì cũng được một
điều Sadaqah, và bất cứ ai làm giám một
thứ gì từ cây trồng đó thì y đều được ban cho một điều Sadaqah.” (Muslim).
Trong một lời
dẫn khác của Muslim:
“Không một người
Muslim nào trồng một cây trồng mà không được ban cho Sadaqah, cứ mỗi khi con
người, thú vật hay chim ăn từ cây trồng đó thì y được ban cho một điều Sadaqah
cho đến ngày Tận Thế.”
Và trong một lời
dẫn khác nữa của Muslim:
“Không một người
Muslim nào trồng một cây trồng hay trồng một mảnh vườn mà không được ban cho
Sadaqah, cứ mỗi khi con người, thú vật hay bất cứ thứ gì ăn từ cây trồng đó thì
y được ban cho một điều Sadaqah.”
* Bài học từ Hadith:
- Hadith kêu gọi
và khuyến khích người tín đồ Muslim trông cây. Hadith này là bằng chứng khẳng định
Islam hết sức quan tâm đến môi trường và khí hậu.
- Hadith cho
biết rằng Allah (swt)
ban ân phước to lớn cho những ai trồng cây với định tâm vì làm hài lòng Ngài.
Hadith 136: Ông Jabir thuật
lại: Gia tộc Salimah muốn di chuyển đến sống gần Masjid, và tin này đã đên tai
Thiên sứ của Allah (saw),
Người nói với họ:
“Quả thật Ta đã nghe tin rằng các ngươi muốn chuyển
nhà cửa đến Masjid phải không?”
Họ nói: Đúng vậy thưa Thiên sứ của
Allah, quả thật chúng tôi đã muốn như vậy.
Người (saw)
nói:
“Này gia tộc
Salimah, nhà cửa của các ngươi được ghi lại dấu tích của các ngươi, nhà cửa của
các ngươi được ghi lại dấu tích của các ngươi” (Muslim).
Trong một lời
dẫn khác của Muslim:
“Quả thật mỗi một bước chân là một bậc”
Albukhari cũng
ghi lại giống nội dung như vậy nhưng qua lời thuật của Anas bin Malik.
*Giải thích một số ý nghĩa:
- Gia tộc
Salimah là gia tộc có tiếng thuộc dân bản xứ của Madinah tức thuộc những người
Al-Ansaar.
- Dấu tích được
nói trong Haditd hàm ý dấu tích của những bước chân từ nhà cửa của họ đến
Masjid.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho
biết rằng ân phược sẽ được ban cho tùy theo sự nỗ lực của người chủ thể trong
việc thờ phượng và hành đạo cũng như các việc làm thiện tốt.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ phải duy trì lễ nguyện Salah tập thể tại Masjid cho dù nhà cửa có
cách xa Masjid.
Hadith 137: Ông Abu
Al-Munzdir Ubai bin Ka’ab thuật lại: Có một người đàn ông, tôi không biết có
người nào khác ở cách xa Masjid hơn ông ta nhưng ông ta chưa hề bỏ bất kỳ một lễ
nguyện Salah nào. Tôi nói với ông: Sao anh không mua một con lạc đà để anh cưỡi
trong đêm tối cũng như trong lúc trời nắng nóng? Ông ta nói: Tôi không vui tí
nào nếu nhà tôi ở bên cạnh Masjid; quả thật tôi muốn sự đi bộ của tôi đến
Masjid cũng như ra về được ghi cho ân phước. Thế là Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật Allah tập
hợp cho ngươi điều tốt đẹp trong tất cả những điều đó” (Muslim).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho
biết rằng một người sẽ được ban cho ân phước dựa theo tâm niệm của y.
Hadith 138: Ông Abu
Muhammad Abdullah bin Amru bin Al-Ass thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Bốn mươi điều
tốt, một trong những điều tốt đó là Mani-hah Al-Anzi (cho ai đó dùng sữa từ con
vật nuôi (lạc đà, bò, cừu, dê) của mình một thời gian). Bất cứ ai làm một việc
tốt với niềm hy vọng được ban thưởng và tin vào sự hứa hẹn về phần thưởng đó
thì Allah sẽ thu nhận y vào Thiên Đàng” (Albukhari).
* Bài học từ Hadith:
- Hadith cho thấy có rất nhiều việc tốt khác nhau để người
tín đồ tìm ân phước nơi Allah (swt).
Hadith 139: Ông Adi bin
Hatim thuật lại: Tôi đã nghe Nabi (saw) nói:
“Các ngươi hãy
sợ Hỏa Ngục dù chỉ với một nửa quả chà là khô” (Albukhari,
Muslim).
Trong một lời dẫn khác:
“Mỗi người
trong các ngươi, chắc chắn Thượng Đế của y sẽ nói chuyện với y và giữa cả hai
không có kẻ thông ngôn. Y nhìn bên phải thì thấy những việc làm đã được gởi đi
trước, và y nhìn bên trái thì thấy những việc làm đã được gởi đi trước, rồi y
nhìn phía trước mặt thì thấy Hỏa Ngục đang trực diện. Bởi thế, các ngươi hãy sợ
Hỏa Ngục dù chỉ với một nửa quả chà là khô. Bởi thế, ai không tìm thấy thì hãy
với lời nói tốt đẹp”.
* Bài học từ Hadith:
- Hadith nhắc
nhở người tín đồ rằng vào Ngày Phục Sinh mỗi người tín đồ phải đứng trình diện
trước Allah, sẽ không có một bức màn ngăn cách nào và cũng không có một người
thông ngôn nào mà Ngài sẽ nói chuyện trực tiếp với y để tra hỏi và xét xử; tất
cả mọi việc làm của y được phơi bày cho y và Hỏa Ngục đang cháy dữ dội trước mặt
y. Do đó, người bề tôi hãy sợ Hỏa Ngục mà đừng làm trái lệnh Allah (swt).
- Hadith khẳng
định rằng vào Ngày Phục Sinh không có ai hay bất cứ điều gì có thể giúp được
người bề tôi ngoại trừ những việc làm thiện tốt của y mà thôi.
Hadith 140: Ông Anas bin
Malik thuật lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, Allah hài lòng với người bề tôi khi
y ăn hoặc khi uống thì y nói Alhamdulillah (ca ngợi và tán dương Ngài)” (Muslim).
* Bài học từ
Hadith:
- Hadith khuyến khích người bề tôi tạ ơn Allah (swt) về những ân huệ mà Ngài ban cho,
và chỉ có Allah (swt) mới là Đấng đáng được ca ngợi và tri ân.
- Sự biết ơn là cách đạt được sự thành công bởi Allah (swt) đã phán:
{Nếu các ngươi biết ơn, TA sẽ ban thêm ân huệ
cho các ngươi.} (Chương 14 – Ibrahim, câu 7).
Hadith 141:Ông Abu Musa thuật
lại rằng Thiên sứ của Allah (saw) nói:
“Mỗi người Muslim phải làm Sadaqah”
Các vị Sahabah nói: Nếu một người
không có khả năng thì sao?
Người (saw)
nói:
“Y tự lao động
bằng chính đôi tay của mình và tự giúp ích cho bản thân mình, đó là Sadaqah.”
Các vị Sahabah nói: Nếu một người
không có khả năng thì sao?
Người (saw)
nói:
“Y giúp đỡ những người cần giúp”
Các vị Sahabah nói: Nếu một người
không có khả năng thì sao?
Người (saw)
nói:
“Kêu bảo người khác làm điều thiện tốt”
Các vị Sahabah nói: Nếu một người
không có khả năng thì sao?
Người (saw)
nói:
«“Ngăn cản bản
thân làm điều xấu, đó là điều Sadaqah”
(Albukhari, Muslim).