Lòng thương cảm, luôn nghĩ đến người khác
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và họ đã dành cho (những người Muhajir) quyền
ưu tiên hơn mình mặc dầu họ cũng là những người thiếu thốn.} (Chương 59 – Al-Hashr, câu 9).
Câu Kinh này,
Allah (swt) ca ngợi về tấm lòng thương cảm và luôn nghĩ đến người
khác của người dân Ansar (dân Madinah).
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và vì thương yêu Ngài, họ chu cấp thực phẩm
cho người nghèo, trẻ mồ côi và tù binh. Họ bảo: “Chúng tôi chu cấp cho quí vị
là vì Allah thôi chứ chúng tôi không mong quí vị nhớ ơn và đáp trả. Chúng tôi
chỉ sợ một Ngày phải cau mặt nhăn nhó buồn thê thảm khi đứng trước Thượng Đế của
chúng tôi”. Bởi thế, Allah sẽ giải cứu họ khỏi sự xấu xa của Ngày đó và làm cho
họ sáng rỡ và vui sướng. Và vì đã kiên nhẫn chịu đựng nên Ngài sẽ ban thưởng họ
Thiên Đàng và lụa là.} (Chương 76 – Al-Insan, câu 8 – 12).
Hadith 561: Ông Abu Huroiroh thuật
lại: Một người đàn ông đến than với Thiên Sứ của Allah: quả thật, tôi đói khổ
quá. Thiên Sứ của Allah đã cử một người đi xác minh, y đến chỗ của một trong
các bà vợ của người đàn ông đó thì được bà cho biết: “Thề bởi Đấng đã đưa anh tới
đây bằng điều chân lý, quả thật tôi chẳng có thức ăn nào ngoại trừ nước”. Thiên
Sứ của Allah cử thêm một người khác đi xác minh, y đi và được một người vợ khác
của người đàn ông đó nói: “Thề bởi Đấng đã đưa anh tới đây bằng điều chân lý,
quả thật tôi chẳng có thức ăn nào ngoại trừ nước”. Thiên Sứ của cử thêm một người
khác đi xác minh lần nữa, người đó đi và được một người vợ khác của người đàn
ông đó nói với những lời tương tự. Thế là Thiên Sứ của Allah nói với các vị
Sahabah: “Ai tiếp đãi vị khách này tối nay?”. Một người đàn ông Ansar (dân
Madinah) nói: Dạ, tôi sẽ tiếp đãi y thưa Thiên Sứ của Allah. Người đàn ông
Ansar này dẫn người đàn ông nghèo khổ đó về nhà của mình, y nói với vợ: nàng
hãy tiếp đãi khách của Thiên Sứ.
Trong một lời
dẫn khác: Người đàn ông Ansar này đưa người đàn ông nghèo đói kia về nhà của y,
y nói với vợ: nhà mình còn gì ăn không? Người vợ nói: không, chỉ còn lại một ít
đồ ăn cho mấy đứa trẻ nhà mình thôi. Người đàn ông Ansar bảo vợ: “Nàng hãy tìm
thứ gì khác cho chúng, khi nào chúng đòi ăn đồ ăn đó nàng hãy dỗ cho chúng ngủ,
và khi khách vào thì nàng hãy tắt đèn và chúng ta làm như đang ăn”. Vậy là họ
đã ngồi xuống cùng với khách, vị khách đã ăn và họ đã ngủ với cái bụng đói.
Sáng ra, người đàn ông Ansar đi đến gặp Thiên Sứ của Allah thì Người nói với y:
“Quả thật, Allah đã yêu thích cho việc hai vợ
chồng ngươi đã đối đãi với khách tối qua.” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi người tín đồ phải có lòng thương cảm.
- Allah đã ca
ngợi người đàn ông Ansar và vợ của ông là bằng chứng cho thấy hai vợ chồng họ
là những người ngoan đạo và đức hạnh nhất.
- Hadith cho
thấy việc tiếp đãi khách nồng hậu là một bản chất tốt đẹp của Islam. Tuy nhiên,
phải ưu tiên cho bản thân và gia đình bởi đó là điều bắt buộc.
Hadith 562: Ông Abu Huroiroh thuật
lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Thức ăn của hai người sẽ đủ cho ba người, thức
ăn của ba người sẽ đủ cho bốn người.” (Albukhari, Muslim).
Trong một lời
dẫn khác của Muslim qua lời thuật của Jabir rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Thức
ăn của một người sẽ đủ cho hai người, thức ăn của hai người sẽ đủ cho bốn người
và thức ăn của bốn người sẽ đủ cho tám người.”
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi người tín đồ nên chia sẻ thức ăn đồ uống
cũng như các bổng lộc cho những người thiếu thốn khó khăn, và đó là đạo đức của
Islam, là bản chất tốt đẹp của một con người.
- Hadith không
phải muốn số lượng phần thức ăn đủ cho bao nhiều người mà Người muốn cho biết rằng
chúng ta nên có lòng thương cảm và nghĩ đến người khác mà sẵn sàng chia sẻ dù bản
thân gặp phải sự thiệt thòi chút ít. Và sự chia sẻ như thế sẽ được Allah ban
cho Barakah.
- Thức ăn của
hai người có thể đủ cho ba hoặc bốn người, ...Thiên Sứ của Allah như muốn nhấn
mạnh rằng vấn đề không phải ở việc chúng ta cho đi nhiều hay ít mà vấn đề là ở
tấm lòng của chúng ta, chúng ta có muốn chia sớt cho nhau vì Allah hay không; nếu
chúng ta thực sự vì Ngài sẽ ban phúc cho chúng ta.
- Hadith khuyến
khích chúng ta không nên ăn một mình khi đang trong tập thể, chúng ta nên ăn
cùng với nhau bởi vì như thế sẽ thể hiện sự gắn bó và khắn khít với nhau.
Hadith 563: Ông Abu Sa’eed
Al-Khudri thuật lại: Trong lúc chúng tôi đang cùng với Thiên Sứ của Allah trong
một chuyến đi thì một người đàn ông cưỡi con lạc đà của y đến, y nhìn sang phải
rồi sang trái. Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Ai mà con lạc đà của mình còn dư chỗ ngồi thì
y hãy đưa chỗ ngồi đó cho người không có lạc đà, và ai còn dư lương thực thì
hãy chia sẻ với người không còn lương thực”.
Thiên Sứ của Allah đã nhắc đến nhiều loại tài sản đến mức chúng tôi biết rằng
không ai được phép chừa lại phần dư nào cho riêng mình. (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau, ngăn cản việc
hẹp hòi ích kỷ không chịu giúp đỡ và hỗ trợ cho nhau.
Hadith 564: Ông Sahl bin Sa’eed
thuật lại: Một người phụ nữ mang một miếng vải đến cho Thiên Sứ và nói: Tôi đã
tự tay dệt nó cho Người. Thế là Thiên Sứ của Allah nhận lấy và Người rất thích
nó. Sau đó, Người trở ra và mặc miếng vải đó như một chiếc Izar (y phục cho
thân dưới). Một người nọ thấy thế xin: y phục đẹp quá, Người cho tôi đi. Thiên
Sứ của Allah nói: được thôi. Thiên Sứ của Allah ngồi xuống cùng với các vị
Sahabah của Người một lúc rồi Người đi vào cởi miếng vải đó ra và xếp lại và
cho người mang nó đi cho người đã xin. Mọi người nói với người đàn ông đã xin
miếng vải đó: Cậu thật tử tế, Thiên Sứ của Allah đã mặc chiếc y phục đó và Người
rất thích vậy mà cậu lại xin và chắc chắn cậu biết rõ là Người không hề từ chối
bất cứ ai xin Người. Người đàn ông đó nói: quả thật, thề bởi Allah, tôi không
xin để mặc mà tôi xin chỉ để làm vải liệm cho tôi thôi.
Ông Sahl nói
tiếp: Và thật sứ miếng vải đó sau này là tấm vải liệm của y. (Hadith do
Albukhari ghi lại).
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi chúng ta nên nhận lấy ngay quà biếu để cho
người biếu tặng vui lòng.
- Hadith đã
cho thấy Thiên Sứ của chúng ta là một người vô cùng rộng lượng, Người không hề
từ chối lời cầu xin của một ai.
- Hadith khẳng
định được phép chuẩn bị một thứ gì đó trước khi cần.
Hadith 565: Ông Abu Musa thuật
lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, những Ash’ariyun (dân Yemen) mỗi khi họ gần
cạn lương thực trong lúc đi chinh chiến hoặc trong lúc họ đang ở nhà thì họ
cùng nhau gộp chung lại lương thực của họ trên một chiếc áo, sau đó họ chia đều
cho nhau. Bởi thế, họ thuộc cộng đồng tín đồ của Ta và Ta thuộc về họ.” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết về ân phúc của những người Ash’ariyun.
- Hadith kêu gọi
đến với sự đoàn kết và chia sẻ với nhau trong lúc hoạn nạn và khó khăn. Đó là
tinh thần của Islam.