Phẩm chất đạo đức tốt đẹp
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và quả thật, Ngươi(Muhammad) được phú cho những đức tính thật cao đẹp và vĩ đại.} (Chương 68 – Al-Qalam, câu 4).
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Những người biết kiềm chế cơn giận, những
ngườiluôn lượng thứ và bao dung với mọi người. Và Allah luôn yêu thương những
người làm tốt.}(Chương 3 – Ali-Imran, câu 134).
Hadith
617: Ông Anas bin Malik thuật lại: Thiên Sứ của Allah (saw) là người có
phẩm chất đạo đức tốt nhất trong nhân loại. (Albukhari,
Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng vị Thiên Sứ của Islam – Muhammad –
là một tấm gương đạo đức tốt đẹp không những cho các tín đồ Muslim mà cho toàn
thể nhân loại. Bởi phẩm chất đạo đức của Người là phẩm chất của Qur’an và Người
được cử phái đến cho toàn thể nhân loại chứ không riêng cho một dân tộc nào.
- Hadith kêu gọi
các tín đồ Muslim rèn luyện theo tấm gương đạo đức của Thiên Sứ Muhammad.
Hadith
618: Ông Anas bin Malik thuật lại: Tôi chưa từng chạm vào vải lụa nào mịn hơn
bàn tay của Thiên Sứ (saw) và tôi cũng chưa ngửi mùi hương nào thơm hơn mùi của
Thiên Sứ (saw). Quả thật, tôi đã hầu hạ cho Thiên Sứ (saw) trong suốt mười
năm nhưng Người chưa hề buông những âm thành khó chịu với tôi và cũng chưa từng
nói về một điều gì đó mà tôi đã làm: “Sao lại làm thế?” cũng như chưa từng nói
về một điều gì đó mà tôi không làm: “Sao lại không làm như vậy?” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith đã mô tả về cách cư xử quá cao đẹp của Thiên Sứ
Muhammad đối với người giúp việc cũng như các bạn đạo của Người.
- Hadith dạy
các cộng đồng tín đồ Muslim văn hóa giao tế ứng xử của Islam.
- Hadith còn
cho biết về một trong các đặc điểm ngoại hình của Thiên Sứ, đó là Người có làn
da đẹp.
Hadith
619: Ông Assa’b bin Jaththamah thuật lại:
Tôi đã biếu tặng cho Thiên Sứ của Allah một con lừa hoang nhưng Người trả lại
tôi. Khi Người nhìn thấy vẻ mặt của tôi thì Người nói:
“Thật ra Ta không nhận nó là bởi vì Ta đang
trong tình trạng Ihram” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng người tín đồ Muslim nên nhận lấy của
biếu tặng của người khác, đó là phép lịch sự và hành vi tốt đẹp trong giao tế ứng
xứ với mọi người. Tuy nhiên, được phép không nhận nếu phần biếu tặng đó nằm
trong mục các điều cấm kỵ.
- Hadith dạy người
tín đồ hãy làm mát dạ người biếu tặng với những lời giải thích nguyên nhân tại
sao không nhận quà được biếu.
- Hadith cho
biết một điều luật liên quan đến cuộc hành hương Hajj rằng người đang trong
tình trạng Hajj hay Umrah không được phép giết con vật được săn bắt khi được biếu
tặng và cũng không được ăn thịt con vật nếu biết nó là con vật được săn bắt.
Hadith
620: Ông Annauwas bin Sam’an thuật lại:
Tôi đã hỏi Thiên Sứ của Allah về sự đức hạnh và tội lỗi, Người nói:
“Đức hạnh là hành vi cao quý, còn tội lỗi là
điều làm ngươi ái ngại và lưỡng lự trong lòng và ngươi không thích để mọi người
biết về nó.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng điều phúc lành nằm ở trong sự đức hạnh
bởi lẽ người đức hạnh luôn thực hiện những hành vi tốt đẹp và cao quý, bỏ qua
những hành vi xấu và không tốt.
- Hadith cho
biết điều tội lỗi là những điều làm cho lòng dạ của một người ái ngại, bồn chồn
mỗi khi thực hiện và y không muốn cho ai khác biết được nó.
Hadith
621: Ông Abdullah bin Amru bin Al-Ass thuật lại: Thiên Sứ của Allah chưa từng
nói những lời thô tục và khiếm nhã và Người cũng không thích nghe nó. Người
nói:
“Quả thật, người tốt nhất trong các ngươi là
người có phẩm chất đạo đức tốt nhất.” (Albukhari, Muslim).
*
Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng Thiên Sứ của Allah không hề có những
hành động sàm bậy cũng như những lời nói khiếm nhã.
- Hadith dạy
các tín đồ Muslim rằng người có giá trị cao trọng không phải ở sự giàu có, chức
quyền, và danh vọng mà là ở đức hạnh và nhân cách tốt đẹp của người đó.
Hadith
622: Ông Abu Addarda’ thuật lại rằng Thiên Sứ của Allah
(saw) nói:
“Không có bất cứ thứ gì có trọng lượng nặng
trên chiếc cân của người bề tôi có đức tin vào Ngày Phán Xét bằng phẩm chất đạo
đức tốt đẹp. Và quả thật, Allah ghét những kẻ nói năng sàm bậy và thô tục.”(Tirmizdi ghi lại và ông nói Hadith tốt
và xác thực).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng đức hành và nhân cách tốt đẹp của một
người sẽ mang lại nhiều lợi ích cho y vào Ngày Sau nếu nó được chứa đựng trong
đức tin Iman.
- Hadith như
muốn khẳng định rằng sự vô đức tin, bất tuân Allah là một trong những hành vi
vô đạo đức và xấu xa nhất.
- Hadith cho
biết rằng Allah không yêu thích những ai thường ăn nói sàm bậy, thô tục và khiếm
nhã.
Hadith
623: Ông Abu Huroiroh thuật lại: Khi Thiên Sứ của Allah (saw) được hỏi điều
gì làm cho nhân loại vào Thiên Đàng nhiều nhất thì Người nói:
“Taqwa (ngay chính và kính sợ) đối với Allah và
phẩm chất đạo đức tốt đẹp.
Và khi được hỏi
điều gì khiến nhân loại vào Hỏa Ngục nhiều nhất thì Người nói:
“Cái
miệng và bộ phận sinh dục”
(Hadith do Tirmizdi ghi lại và ông nói
Hadith tốt và xác thực.)
* Bài học từ Hadith
- Hadith tập hợp hai điều cải thiện quan trọng nhất của
Islam đó là lòng Taqwa và phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Lòng Taqwa sẽ cải thiện những
gì giữa con người với Thượng Đế, còn phẩm chất đạo đức tốt đẹp sẽ cải thiện những
gì giữa con người với con người.
- Hadith tập hợp
hai nguyên nhân gây ra tội lỗi nhiều nhất cho một người: cái mồm và bộ phận
sinh dục. Cái mồm là nơi cho ra những lời sàm bậy và xấu nếu không được giữ gìn
cẩn thận như nó sẽ buông lời vô đức tin, nói xấu sau lưng người khác, mách lẻo
gây xung đột giữa mọi người, biến cái đúng thành sai và biến cái sai thành
đúng, vú không ...; còn bộ phận sinh dục là nơi cho ra hành vi Zina. Cả hai, mồm
và bộ phận sinh dục, đều là những nguyên nhân gây họa và là con đường dẫn tới Hỏa
Ngục.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ chúng ta phải luôn giữ lòng Taqwa với Allah và luôn là người đức hạnh
và nhân cách tốt trong ứng xử giáo tế với mọi người, đồng thời khuyên tránh xa
việc nói dối cũng như những lời lẽ sàm bậy và hành vi Zina.
Hadith
624: Ông Abu Huroiroh thuật lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Người có đức tin hoàn thiện nhất trong những
người có đức tin là người có phẩm chất đạo đức tốt nhất trong số họ, và người tốt
nhất trong các ngươi là người tử tế nhất với vợ của mình.” (Hadith do Tirmizdi ghi lại và ông nói
Hadith tốt và xác thực.)
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy đức tin Iman phải đi cùng với phẩm chất đạo
đức tốt đẹp, có nghĩa là mỗi khi người bề tôi có nhân cách và đức hành càng tốt
thì mỗi lần đức tin Iman của y càng được hoàn thiện và sự thương xót của Allah
dành cho y càng nhiều hơn.
- Hadith khẳng
định rằng người đàn ông tốt nhất trong Islam về phương diện hành xử giao tế với
mọi người là người tử tế nhất đối vợ của mình.
Hadith
625: Bà ‘A-ishah thuật lại: Tôi đã nghe Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, với phẩm
chất đạo đức tốt đẹp, người có đức tin sẽ đạt đến cấp bậc của người nhịn chay
(ban ngày) và đứng dâng lễ nguyện Salah (ban đêm).” (Abu Dawood).
*
Bài học từ Hadith
- Hadith khẳng định người có bậc cấp cao nhất về phần thưởng
ở Ngày Sau là người ban ngày thường nhịn chay và ban đêm thường thức khuya dâng
lễ nguyện Salah. Tuy nhiên, một người có đức tin một khi càng có phẩm chất đạo
đức tốt như luôn nở nụ cười với người anh em đồng đạo của mình, luôn nói năng với
lời lẽ tốt đẹp, không gây phiền hà và điều xấu cho người khác, thường xuyên
giúp đỡ mọi người, ... thì y cũng sẽ được ban thưởng giống như người thường
xuyên nhịn chay ban ngày và thức khuya dâng lễ nguyện Salah ban đêm.
Hadith
626: Ông Abu Uma-mah Al-Bahili thuật lại
rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Ta bảo đảm một ngôi nhà ở vùng ngoại ô nơi
Thiên Đàng cho ai từ bỏ việc tranh cãi ngay cả phần đúng thuộc về y, và Ta bảo
đảm một ngôi nhà ở trung tâm Thiên Đàng đối với ai từ bỏ việc nói dối ngay cả sự
nói dối đó chỉ vì để làm trò vui, và Ta bảo đảm một ngôi nhà ở khu cao cấp nơi
Thiên Đàng đối với ai là người đức hạnh và nhân cách tốt.” (Abu Dawood).
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi người tín đồ từ bỏ việc tranh cãi khi sự
tranh cãi đó không mang lợi ích hay giá trị cho tôn giáo cũng như cuộc sống của
y.
- Hadith kếu gọi
từ bỏ việc nói dối cho dù lời nói dối chỉ để đùa vui chứ không có ý làm hại ai.
- Hadith khẳng
định người có đức tin được phần thưởng cao nhất ở nơi Allah là người đức hạnh
và có nhân cách tốt nhất.
Hadith
627: Ông Jabir thuật lại rằng Thiên Sứ của Allah
(saw) nói:
“Quả thật, những người thân yêu và gần gũi với
Ta nhất trong số các ngươi vào Ngày Phục Sinh là những ai có phẩm chất đạo đức
tốt nhất trong các ngươi. Và quả thật, những kẻ đáng ghét và ở xa Ta nhất trong
số các ngươi vào Ngày Phục Sinh là những kẻ Thartharun (những kẻ ba hoa, khoác
lác), những kẻ Mutashadiqun (những kẻ thô tục và khiếm nhã) và những kẻ
Mutafaihiqun.”
Các vị Sahabah
nói: Thưa Thiên Sứ của Allah, những kẻ Thartharun và Mutashadiqun thì chúng tôi
đã biết, riêng những kẻ Mutafaihiqun là ai thì chúng tôi chưa biết?
Thiên Sứ của
Allah nói: “Đó là những kẻ tự cao tự đại”. (Hadith
do Tirmizdi ghi lại).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho biết rằng nếu người có đức tin nào muốn được ở
gần Thiên Sứ của Allah vào Ngày Phục Sinh thì phải cần rèn luyện bản thân trở
thành người có phẩm chất đạo dức tốt nhất có thể.
- Hadith kêu gọi các tín Muslim tránh xa việc ba hoa khoác lác, nói năng sàm bậy và thô tục và bản tính kiêu ngạo và hách dịch. Bởi đó là điều mà Allah và Thiên Sứ của Ngài ghét nhất.