Kiên nhẫn, khoan dung và nhân từ
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Những người biết kiềm chế cơn giận, những
người luôn lượng
thứ và bao dung với mọi người. Và Allah luôn yêu thương những người làm tốt.} (Chương 3 – Ali-Imran, câu 134).
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Ngươi (Muhammad) hãy lượng thứ và chỉ thị
làm điều nào đúng và hãy tránh xa những kẻ ngu dốt} (Chương 7 – Al-Araf, câu 199).
Khi câu Kinh
này được mặc khải xuống thì Thiên Sứ của Allah nói với Đại Thiên Thần Jibril:
Này Jibril, câu Kinh này là thế nào? Đại Thiên Thần Jibril nói: Quả thật Allah
ra lệnh bảo Ngươi lượng thứ và xí xóa cho những ai bất công với Ngươi, Ngài ra
lệnh bảo Ngươi phải kêu gọi và hướng dẫn mọi người làm điều thiện tốt và chân
lý bởi đó là sứ mạng của Ngươi; và Ngài ra lệnh bảo Ngươi hãy hàn gắn mối quan
hệ với những ai cắt đứt mối quan hệ với Ngươi.
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Điều tốt và điều xấu không thể ngang bằng
nhau. Ngươi (Muhammad) hãy dùng điều tốt đẩy lùi điều xấu; (nếu Ngươi làm như
thế) thì (Ngươi sẽ thấy) kẻ ôm lòng thù hận Ngươi sau này sẽ trở thành người bạn
thân thích của Ngươi. Và không ai được phú cho lòng nhân
hậu đó ngoại trừ những người thực sự kiên nhẫn, và không ai được phú cho bản chất
cao đẹp đó ngoại trừ người có phúc phần lớn (được vào Thiên Đàng).} (Chương 41 –
Fussilat, câu 35)
Allah bảo Thiên Sứ Muhammad đáp trả điều xấu bằng điều tốt. Ông Ibnu Abbas
nói: Điều đó có nghĩa là hãy kiên nhẫn dằn cơn giận và xí xóa cho những hành đồng
xấu.
Lời chỉ dạy
này không chỉ dành riêng cho Thiên Sứ Muhammad mà là cho toàn thể những người
có đức tin rằng hãy lấy điều tốt xóa đi điều xấu, hãy hóa giải sự hận thù bằng
sự nhân hậu và lòng tốt. Đây là bản chất cao đẹp của những cư dân nơi Thiên
Đàng, và bản chất này khó ai có được trừ những người thực sự kiên nhẫn và chịu
đựng.
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và chắc chắn ai kiên nhẫn và biết tha thứ
thì quả thật đó mới là sự quyết định của mọi việc.} (Chương 42 - Al-shura, câu 43).
Có nghĩa là sự
kiên nhẫn và tấm lòng biết xí xóa bao dùng chính là những điều được khen ngợi
làm Allah hài lòng. Và một khi Allah hài lòng thì mọi sự việc được Ngài định đoạt
một cách tốt nhất.
Hadith
628: Ông Ibnu Abbas thuật
lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói với ông Ashajj Abdul-Qais:
“Quả thật, ở ngươi có hai phẩm chất mà Allah
yêu thích: kiên nhẫn chịu đựng và bao dung.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy rằng được phép khen ngợi trực tiếp đến một
người về những sự thật tốt đẹp có ở nơi y nếu như việc khen ngợi đó không gây
ra những tiêu cực cho y nhưng mang lại nguồn động lực cho người khác.
- Hadith kêu gọi
người tín đồ Muslim rèn luyện đức tính kiên nhẫn chịu đựng và tấm lòng nhân hậu
luôn biết xí xóa và bỏ qua những lỗi lầm của người khác.
Hadith
629: Bà ‘A-ishah thuật lại
rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, Allah là Đấng Nhẹ Nhàng, Ngài yêu
thích sự nhè nhàng, dễ dãi và đơn giản trong mọi sự việc.” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith kêu gọi đến với đức tính nhẹ nhàng, dễ dãi trong
cư xử với mọi người; không hà khắc, gây khó khăn và phức tạp cho người khác.
Hadith
630: Bà ‘A-ishah thuật lại
rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, Allah là Đấng Nhẹ Nhàng, Ngài yêu
thích sự nhẹ nhàng, Ngài sẽ ban cho người có tính nhẹ nhàng và dễ dãi những thứ
mà Ngài không ban cho người có tính hà khắc và gắt gao cũng như những người
khác.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy ân phúc của đức tính nhẹ nhàng và dễ dãi
bởi lẽ Allah yêu thương người có tính nhẹ nhàng và dễ dãi trong hành xử với mọi
người và ban cho họ nhiều hồng phúc hơn hẳn bất kỳ ai khác trên cuộc đời này và
cõi Đời Sau.
- Tuy nhiên, một
điều cần lưu ý đến các tín đồ Muslim rằng Islam bảo chúng ta dễ dãi và nhẹ
nhàng trong hành xử không có nghĩa là bảo chúng cẩu thả, bất cẩn, thiếu sự quan
tâm và xem xét kỹ lưỡng đến sự việc khi cần giải quyết và xử lý mà dễ dãi và nhẹ
nhàng ở đây là không hà khắc, không quá gắt gao cũng như không làm phức tạp những
điều đơn giản, cái nào xí xóa được thì xí xóa, cái nào thông cảm được thì thông
cảm.
Hadith
631: Bà ‘A-ishah thuật lại
rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả
thật, bất cứ khi nào sự nhẹ nhàng và dễ dãi được thêm vào một cái gì đó thì nó
sẽ tô điểm cho cái đó; và bất cứ khi nào nó được rút ra khỏi một cái gì đó thì
nó sẽ làm cho cái đó trở nên khiếm khuyết.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith muốn nói rằng sự nhẹ nhàng, dễ dãi trong lối hành
xử và giải quyết các vấn đề sẽ làm cho một người trở nên đẹp hơn, đáng quý hơn
trong mắt mọi người, và đặc biệt trở nên được yêu thương hơn đối với Allah; còn
sự hà khắc, gắt gao và khó khăn trong cách hành xử và giải quyết các vấn đề sẽ
làm cho một người trở nên khiếm khuyết, mang nhiều nhược điểm trong mắt mọi người.
Hadith
632: Ông Abu Huroiroh thuật
lại: Một người đàn ông sống du mục ở sa mạc tiểu trong Masjid của Thiên Sứ. Mọi
người thấy vậy liền đứng dậy tiến về phía người đàn ông đó ngăn y lại. Thế là
Thiên Sứ của Allah nói: “Các ngươi hãy để mặc y (hoàn tất nhu cầu của mình),
xong các ngươi hãy mang thùng nước đến giội vào chỗ đó, bởi quả thật các ngươi
được dựng lên để mang lại sự dễ dàng cho sự việc chứ không các ngươi không được
dựng lên để gấy kho khăn và phức tạp sự việc.” (Albukhari).
* Bài học từ Hadith
- Hadith
bảo người tín đồ chớ đừng làm sự việc trở nên phức tạp trong khi có thể giải
quyết sự việc đó theo một hướng khác nhẹ nhàng và đơn giản hơn.
- Hadith muốn
nhấn mạnh với các tín đồ Muslim rằng nếu một vấn đề nào đó không đúng do một
người thiếu hiểu biết gây ra thì họ cần phải giải quyết theo hướng càng nhẹ
nhàng, càng đơn giản thì càng tốt, còn nếu giải quyết theo hướng gắt gao và hà
khắc thì sự việc có thể trở nên phức tạp thậm chí còn gây ra hậu quả còn tệ hại
hơn bởi vì hành vi của người thiếu hiểu biết không giống với người có hiểu biết.
Hadith
633: Ông Anas bin Malik thuật lại
rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Các ngươi hãy làm cho mọi việc trở nên dễ dàng chớ đừng làm cho chúng
trở nên khó khăn và phức tạp; và các ngươi hãy cổ vũ mọi người bằng cách truyền
tải tin vui cho chọ chớ đừng làm cho họ bỏ chạy” (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith bảo người tín đồ Muslim phải yêu thương mọi người
bằng những điều tốt đẹp và phúc lành và cảnh báo về việc tạo ra những điều
không tốt cho họ khiến họ phải bỏ chạy ra xa.
- Hadith cho
thấy rằng Islam muốn các tín đồ Muslim giải quyết vấn đề theo hướng dễ dàng và
đơn giản khi có thể chứ không muốn họ giải quyết vấn đề theo hướng khó khăn và
phức tạp. Và đây là bản chất của Islam.
Hadith
634: Ông Jabir bin
Abdullah thuật lại: Tôi đã nghe Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Ai bị tước đi đức
tính nhẹ nhàng và dễ dãi thì có nghĩa là người đó đã bị tước đi sự phúc lành.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith muốn nhấn mạnh rằng người tín đồ Muslim nên phải
có tính nhẹ nhàng và dễ dãi trong việc giải quyết các vấn đề, chớ khiến bản
thân mình quá hà khắc và khó khăn trong sự việc.
Hadith
635: Ông Abu Huroiroh thuật
lại: Một người đàn ông đã yếu cầu Thiên Sứ cho mình lời khuyên thì Người đã nói
3 lần với: “Chớ tức giận!”. (Albukhari).
* Bài học từ Hadith
- Hadith là một thông điệp đến tất cả các tín đồ Muslim rằng
đừng lòng dạ của mình nặng nề và hà khắc với cơn giận, hãy kiềm hãm cơn giận để
lòng mình nhẹ nhàng bởi khi lòng mình nhẹ nhàng thì sự việc sẽ được giải quyết
đơn giản và tốt hơn.
Hadith
636: Ông Abu Ya’la
Shaddaad bin Aws thuật lại rằng Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Quả thật, Allah đã ghi điều tốt đẹp trên tất
cả mọi thứ. Bởi thế, khi nào các ngươi giết thì các ngươi hãy giết theo cách tốt
nhất (nhẹ nhàng nhất) và khi nào các ngươi giết thịt con vật thì các ngươi hãy
giết theo cách tốt nhất (ít đau nhất và chết nhanh nhất), và các ngươi hãy mài
lưỡi dao cho bén và hãy để con vật ra đi một cách nhẹ nhàng” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith bảo người tìn đồ Muslim phải cư xử tử tế ngay cả đối
với loài vật.
- Hadith kêu gọi
đến với đức tính nhẹ nhàng.
Hadith
637: Bà ‘A-ishah thuật lại:
Khi có điều gì mà Thiên Sứ của Allah cần lựa chọn từ một trong hai điều thì Người
sẽ chọn lấy điều dễ dàng và đơn giản nhất miễn sao điều đó không mang tội. Và nếu
đối với điều mang tội thì Người sẽ là người tránh xa điều đó hơn ai hết trong
nhân loại. Và Thiên Sứ của Allah chưa bao giờ thù ghét vì bản thân mình về bất
cứ điều gì trừ phi đó ai đó vi phạm điều cấm của Allah. (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy Thiên Sứ của Islam không phải là người hà
khắc, khó khăn mà Người là người nhẹ nhàng, dễ dãi và nhân hậu.
- Hadith kêu gọi
các tín dồ noi theo tấm gương tốt đẹp của Người.
Hadith
638: Ông Ibnu Mas’ud thuật
lại rằng Thiên Sứ của Allah nói: “Các ngươi có
muốn Ta cho các biết ai là người được Allah cấm Hỏa Ngục chạm đến y không? Đó
là người luôn dễ gần, lịch sự, và nhẹ nhàng.” (Tirmizdi)
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy đức tính nhẹ nhàng và dễ dãi sẽ dẫn một người đến với Thiên Đàng, tránh xa được Hỏa Ngục.