Ngắn gọn trong việc rao giảng
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Hãy mời gọi đến với con đường của Thượng Đế
của Ngươi (Muhammad!) một cách khôn ngoan và với lời khuyên tốt đẹp; và hãy
tranh luận với họ bằng phương cách tốt đẹp nhất.} (Chương 16 – Annahl, câu 125).
Hadith 694: Ông Abu Wa-il
Shaqeeq bin Salamah thuật lại: Ông Ibnu Mas’ud thường thuyết giảng cho chúng
tôi nghe một lần vào mỗi ngày thứ năm. Thế là một người đã nói với ông: Này Abu
Abdurrahman, chúng tôi thực sự muốn ông thuyết giảng cho chúng tôi nghe mỗi
ngày. Ông Ibnu Mas’ud nói: Chẳng có điều gì ngăn cản tôi làm điều đó cả nhưng
tôi không muốn làm cho các người cảm thấy chán. Quả thật, tôi đi theo đúng
phương pháp mà Thiên Sứ của Allah đã thuyết giảng cho chúng tôi vì Người sợ làm
chúng tôi chán. (Albukhari, Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Ngắn gọn trong lời khuyên và thuyết giảng bởi bản chất tự
nhiên của con người thường chán về một điều gì đó kéo dài trong thời gian khá
lâu cho dù đó là điều họ yêu thích đi chăng nữa.
- Khuyến khích
lập ra thời gian biểu cho hoạt truyền dạy và thuyết giảng.
- Hadith cho
thấy các vị Sahabah luôn bám sát lời nói và hành động của Thiên Sứ Muhammad (saw).
- Hadith nhắc
nhở người tín đồ đi theo đường lối của Thiên Sứ Muhammad (saw) trong mọi sự
việc.
Hadith 695: Ông Abu Al-Yaqzhan
Ammar bin Yasir thuật lại: Tôi đã nghe Thiên
Sứ của Allah nói:
“Quả
thật một người đàn ông kéo dài lễ nguyện Salah và rút ngắn bài thuyết giảng của
mình là dấu hiệu cho thấy y có sự thông hiểu giáo lý. Bởi thế, các ngươi hãy
kéo dài lễ nguyện Salah và ngắn gọn bài thuyết giảng; và quả thật lời trình bày
là một thứ bùa thuật.” (Muslim).
* Giải thích một
số nội dung:
Kéo dài lễ
nguyện Salah ở đây là so với bài thuyết giảng tức một người Imam nên đọc bài
thuyết giảng ngắn hơn so với thời gian của lễ nguyện Salah (trong ngày
Jumu’ah). Cho nên, Hadith này không mâu thuẫn với Hadith mà Thiên Sứ của Allah (saw) nói:
“Khi ai đó trong các ngươi dẫn lễ nguyện Salah
cho mọi người thì y hãy rút ngắn lễ nguyện Salah (không đọc dài) bởi quả thật
trong họ (những người theo sau) có người bị bệnh và có người già yếu. Còn khi
nào ai đó trong các ngươi dâng lễ nguyện Salah một mình thì hãy kéo dài bao lâu
tùy thích.” (Annasa-i,
Ahmand).
*
Bài học từ Hadith
- Hadith khuyến khích vào ngày Jumu’ah, bài thuyết giảng
nên được trình bày ngắn hơn thời gian của lễ nguyện Salah.
- Hadith muốn
khẳng định rằng một người khi muốn thuyết giảng thì hãy trình bày trong một
cách ngắn gọn, và đó là phong cách của Thiên Sứ Muhammad (saw).
Hadith 696: Ông Mu’awiyah bin
Al-Hakam Assulami thuật lại: Trong lúc
tôi đang dâng lễ nguyện Salah của Thiên Sứ thì một người đàn ông trong đám nhảy
mũi. Tôi nói ‘Yarhamukallah’. Thế là cả đám đưa mắt nhìn tôi. Tôi nói ‘Sao thế,
sao mọi người nhìn tôi như thế chứ?!’ Thế là họ lấy tay vỗ đùi của họ, khi nhìn
thấy họ ra dấu bảo tôi im lặng thì rất giận nhưng tôi đã im lặng. Sau khi Thiên
Sứ của Allah lễ nguyện Salah xong – quả thật tôi chưa từng thấy một người truyền
dạy nào tốt hơn Người –, thề bởi Allah, Người đã không đánh tôi và cũng không
la mắng tôi mà Người chỉ nói một cách đơn giản:
“Quả thật, trong lễ nguyện Salah này đây không
được phép có bất cứ lời nói nào của con người mà trong nó chỉ có Tasbih, Takbir
và đọc xướng Qur’an thôi.”
Tôi nói: Thưa
Thiên Sứ của Allah, quả thật tôi mới vào Islam gần đây và Allah đã phù hộ chúng
tôi với Islam. Tuy nhiên, vẫn còn một số người trong chúng tôi vẫn còn tìm đến
các thầy bói toán. Người nói: “Vậy ngươi chớ tìm
đến các thầy bói đó”. Tôi nói: Và trong chúng tôi có người vẫn còn
tin vào những điềm báo may rủi. Người nói: “Những
thứ đó vẫn còn tìm thấy trong lòng của họ, và họ không nên bị ảnh hưởng bởi
chúng.” (Muslim).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy rằng lễ nguyện Salah bị hư bởi những lời
không phải từ Qur’an hoặc không phải là những lời tụng niệm được qui định trong
lễ nguyện Salah.
- Hadith khẳng
định rằng những lời kinh cầu trong lễ nguyện Salah đều là những lời Qur’an, những
lời Tasbih và Takbir.
- Hadith nói về
phong cách giảng dạy và hướng dẫn của Thiên Sứ Muhammad (saw).
- Hadith cấm
tìm đến thầy bói và thầy tướng số.
- Cấm tin vào
các điềm báo, nhưng sự cấm đoán ở đây là cấm các hành vi biểu hiện niềm tin đó
chứ không phải những gì chất chứa trong lòng khi chưa biểu hiện bằng hành động
bên ngoài.
Hadith 697: Ông Abu Najeeh
Al-Irbaadh bin Sa-riyah thuật lại, nói:
“Thiên sứ của Allah thuyết giảng cho chúng tôi một bài thuyết giảng sâu sắc và
đanh thép làm tan chảy trái tim của chúng tôi và làm cho những đôi mắt tuôn lệ.
Chúng tôi nói: Thưa Thiên sứ của Allah, dường như đó là lời nhắn nhủ trước lúc
chia ly, vậy xin Người hãy để lại lời di ngôn cho chúng tôi. Người nói:
“Ta di ngôn
cho các ngươi rằng hãy kính sợ Allah, hãy vâng lời và tuân lệnh cho dù đó là một
người nô lệ da đen Habashi. Quả thật, ai trong các ngươi sống đến thời sau Ta
thì sẽ thấy nhiều mâu thuẫn và bất đồng. Bởi thế, các ngươi hãy bám lấy Sunnah
của Ta và Sunnah của các vị Khalif chính trực được hướng dẫn sau Ta; các ngươi
hãy nắm chặt lấy nó, các ngươi hãy cắn nó bằng những chiếc răng hàm của các
ngươi; và các ngươi hãy tránh xa những điều đổi mới (cải biên) bởi tất cả mọi sự
đổi mới (cải biên) đều Bid’ah và mọi điều Bid’ah đều lầm lạc”.” (Abu Dawood, Tirmizdi và ông nói: Hadith tốt và Sahih).
* Bài học từ Hadith:
Xem Hadith số
158 chương 16.