Chào tạm biệt, nhắn gửi trước lúc khởi hành cho một chuyến đi xa
Allah, Đấng Tối Cao phán:
{Và Ibrahim (Abraham) đã dặn dò điều đó cho các con của Y, và Ya’qub (Jacob) cũng dặn dò các con như thế, nói: Này các
con! Quả thật, Allah đã chọn cho các con một tôn giáo, bởi thế, các con hãy đừng
chết trừ phi các con là những người Muslim (thần phục Allah). Phải chăng các
ngươi (hỡi con cháu của Israel!) đã chứng kiến cảnh Ya’qub sắp từ trần khi Y bảo
các con của Y: Các con sẽ thờ phượng ai sau khi ta mất? Các con của Y thưa:
Chúng con sẽ thờ phượng Thượng Đế của tổ tiên cha: Ibrahim, Isma-il và Ishaq, một
Thượng Đế duy nhất, và chúng con là những người Muslim thần phục Ngài} (Chương 2 – Albaqarah, câu 132, 133).
Allah phán cho
biết rằng Nabi Ibrahim cũng như Nabi Ya’qub đều nhắn nhủ và dặn dò con cái trước
khi họ sắp đi xa, đó là cuộc từ biệt cõi trần để bắt đầu cho chuyến hành trình
trở về với Allah.
Hadith
705: Ông Zaid bin Arqam thuật
lại: Có một ngày nọ, Thiên sứ của Allah đứng thuyết giảng cho chúng tôi nghe tại
khu vực được gọi Khumma nằm giữa Makkah và Madinah. Người tán dương và ca ngợi
Allah xong thì Người nói:
“Này hỡi mọi người, quả thật Ta chỉ là người
phàm và Thượng Đế của Ta sắp cử đến với Ta vị
Thiên sứ của Ngài (thần chết) và Ta phải đáp lại, và Ta bỏ lại cho các ngươi
hai thứ nặng nề (quan trọng), thứ đầu tiên là Kinh sách của Allah
trong đó có sự Chỉ Đạo và Ánh Sáng, bởi thế các ngươi hãy nhận lấy Kinh sách của
Allah và hãy bám chặt lấy nó”.
Người kêu gọi
khuyên phải bám lấy Kinh sách của Allah (swt) và sau đó Người nói:
“Và người nhà của Ta, Ta nhắc các ngươi nghĩ đến
Allah mà nhớ về người nhà của Ta; Ta nhắc các ngươi nghĩ đến Allah mà nhớ về
người nhà của Ta; Ta nhắc các ngươi nghĩ đến Allah mà nhớ về người nhà của Ta”. (Hadith do Muslim ghi lại).
* Bài học từ Hadith
- Hadith khuyến khích người tín đồ nhắn gửi và dặn dò người
thân cũng như bạn bè về những điều quan trọng và cần thiết cho họ lúc chuẩn bị
đi xa hoặc lúc hấp hối, đặc biệt nên nhắn gửi và dặn dò giữ gìn tôn giáo.
- Xem lại Hadith số 345 của chương 43.
Hadith
706: Ông Abu
Sulayman bin Malik
Al-Huwairith thuật lại:
Chúng tôi đến gặp Thiên Sứ của Allah và lúc đó chúng tôi là những thanh niên trạc
tuổi nhau. Chúng tôi đã ở lại
chỗ của Người hai mươi đêm. Thiên Sứ của Allah là người nhân hậu. Người nghĩ
chúng tôi đã nhớ người thân, Người hỏi chúng tôi đã bỏ ngươi thân ở nhà gồm những
ai và chúng tôi đã nói cho Người biết. Thế là Người
nói:
“Các ngươi hãy trở về
với gia đình, hãy ở lại với họ, hãy dạy họ (về Islam) và bảo ban họ làm
điều thiện tốt. Hãy dâng lễ nguyện Salah đúng giờ qui định, hãy dâng lễ nguyện
Salah đúng giờ qui định. Khi đến giờ lễ nguyện Salah, một người trong các ngươi
hãy Azdan, và người lớn tuổi nhất trong các ngươi hãy làm Imam cho các ngươi.” (Albukhari, Muslim).
Riêng trong Al-Bukhari thì có phần bổ
sung:
“Và các ngươi hãy
dâng lễ nguyện Salah giống như các ngươi nhìn thấy Ta dâng lễ nguyện Salah.”
*
Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy bắt buộc phải đi du học cho kiến thức
Islam nếu như việc giảng dạy trong xứ không đủ điều hoặc không thuận lợi, dù là
để đạt được Fardh Ain hoặc Fardh Kifa-yah.
- Hadith khuyến
khích người nắm quyền lãnh đạo cũng như người quản lý hỏi thăm đến từng cá nhân
dưới quyền lãnh đạo và trông coi của mình.
- Hadith cho
thấy lòng nhân hậu của Thiên Sứ đối với các vị Sahabah của Người.
- Hadith là bằng
chứng rằng người ‘A-lim (thông hiểu kiến thức Islam) phải có nghĩa vụ truyền dạy
những gì mình biết cho những người không biết, đồng thời phải kêu gọi họ làm điều
đúng và ngăn cản họ làm điều sai.
- Hadith khẳng
định rằng giáo lý Islam qui định Azdaan cho các lễ nguyện Salah; và nên chọn
người lớn tuổi hơn làm Imam trong lễ nguyện Salah nếu như có sự ngang bằng về
kiến thức giáo lý.
Hadith
707: Ông Umar bin
Al-Khattbab thuật lại: Tôi xin phép Thiên Sứ của Allah đi làm Umrah, Người cho
phép và nói:
“Này người anh em, chớ đừng quên chúng tôi
trong lời cầu nguyện của anh!” (Hadith do Tirmizdi và Ahmad ghi lại).
* Bài học từ Hadith
- Hadith cho thấy sự lễ độ của các vị Sahabah đối với Thiên
Sứ của Allah.
- Hadith khuyến
khích người tín đồ nhờ những người Muslim đồng đạo khác cầu nguyện cho mình, đặc
biệt là nên nhắn gửi người đi hành hương cầu nguyện cho mình.
Hadith
708: Ông Salim bin
Abdullah bin Umar thuật lại: Cha tôi, Abdullah bin Umar, thường nói với những
người đàn ông chuẩn bị đi xa: Hãy xích lại gần tôi để tôi chia tay tạm biệt anh
giống như Thiên Sứ của Allah đã thường chia tay tạm biệt chúng tôi và Người
nói:
“Xin
chia tay tạm biệt anh, cầu xin Allah bảo vệ tôn giáo, Amanah và kết cuộc cho việc
làm của anh!” (Tirmizdi ghi lại và ông nói Hadith tốt và xác thực).
* Bài học từ Hadith
- Hadith khuyến khích người tín đồ chia tay tạm biệt những
ai chuẩn bị đi xa với những lời này.
Hadith
709: Ông Abdullah bin
Yazeed Al-Khatmi thuật lại: Thiên Sứ của Allah, khi Người muốn chia tay tạm biệt
đoàn quân thì Người thường nói:
“Xin
chia tay tạm biệt các anh em, cầu xin Allah bảo vệ tôn giáo, Amanah và kết cuộc
cho việc làm của các người!” (Abu Dawood ghi lại và Hadith có đường dẫn xác thực).
* Bài học từ Hadith
- Khuyến khích người lãnh đạo chào tạm biệt đoàn quân bằng
những lời lẽ này khi họ ra quân.
Hadith
710: Ông Anas bin Malik thuật
lại: Một người đàn ông đến gặp Thiên Sứ của Allah và nói: Thưa Thiên Sứ của
Allah, tôi chuẩn bị đi xa, xin Người cầu nguyện cho tôi. Thiên Sứ của Allah
nói: “Cầu xin Allah ban cho anh lòng Taqwa”. Người đàn ông tiếp tục nói:
Xin Người cầu nguyện thêm nữa cho tôi. Thiên Sứ của Allah nói: “Cầu xin
Allah tha thứ cho tội lỗi của anh.” Người đàn ông lại tiếp tục nói: Xin Người
cầu nguyện thêm nữa cho tôi. Thiên Sứ của Allah nói: “Cầu xin Ngài ban sự dễ
dàng và điều tốt đẹp cho anh bất cứ nơi đâu anh có mặt!” (Hadith do
Tirmizdi ghi lại, ông nói Hadith tốt).
* Bài học từ Hadith
- Hadith khuyến khích người tín đồ sắp đi xa tìm đến những người anh em đồng đạo của mình nhờ họ cầu nguyện cho mình.