Mỗi ngày khi chúng ta mở mắt ra, điều quan trọng nhất chính là chúng ta phải biết ơn Allah vì những điều mình đang có. Biết ơn là một thái độ cảm kích và trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống mà Allah đã ban cho.
Chúng ta hãy biết ơn Allah vì Ngài ban
cho chúng ta đang có một cuộc sống bình yên, đủ đầy và ổn định. Chúng ta được
Allah ban tặng cho những điều này mà không cần phải nỗ lực, cố gắng để đạt được,
và nếu chúng ta luôn biết ơn Ngài thì Ngài sẽ ban thêm ân huệ và những
điều tốt đẹp cho chúng ta. Sự thật là Allah đã hứa với chúng ta như vậy, Ngài
phán:
{Nếu các ngươi biết ơn, TA chắc chắn
sẽ ban thêm cho các ngươi.} (Chương 14 - Ibrahim, câu 7)
Hỡi người Muslim! Khi chúng ta được Allah ban cho các ân huệ về sức khỏe, sự
bằng an, bổng lộc đủ đầy và dư thừa, cuộc sống sung túc và yên bình, con cái
ngoan đạo, đức hạnh và sum vầy bên chúng ta, chúng ta hãy cảm tạ Allah bằng
cách không ngừng nói Alhamdulillah cả ngày và đêm.
Hỡi người Muslim! Ân huệ và phúc lành của Allah, chúng ta cần hiểu rằng
không nhất thiết phải là giàu sang phú quý, không nhất thiết phải là bổng lộc dồi
dào, của cải dư thừa chất đống, mà chỉ cần chúng ta khỏe mạnh, cuộc sống có ăn,
có mặc một cách vừa đủ, không mắc nợ, không bệnh tật, không gặp tai ương thì đó
thực sự là một ân huệ vô cùng to lớn. Chính vì vậy, Thiên Sứ của Allah ﷺ đã nói rằng:
“Bất cứ ai trong số các ngươi thức dậy buổi sáng bình an, cơ thể
khỏe mạnh và có đủ thức ăn cho ngày của mình, thì anh ta thực sự là người giàu
có nhất trên đời này.” (Tirmizdi và Ibnu Ma-jah ghi lại, Al-Albani xác nhận
Hadith tốt)
Hỡi người Muslim! Ngoài việc chúng ta thường xuyên tạ ơn Allah bằng lời
Alhamudlillah thì chúng ta còn phải thực hiện bằng hành động để thể hiện lòng
biết ơn của mình đối với Ngài, đó là chúng ta phải vâng lời Ngài, cố gắng thực
hiện các nghĩa vụ đối với Ngài, tránh phạm các điều cấm của Ngài, đồng thời cố
gắng chi dùng những bổng lộc mà Ngài đã ban cấp cho con đường chính Nghĩa của
Ngài như xuất Zakah, làm Saqadah, nuôi ăn người nghèo và giúp đỡ những ai cần
trợ giúp.
Hỡi người Muslim! Nhiều người trong chúng ta thực sự đã làm điều này Masha-Allah,
nhưng đôi khi họ quên mất rằng những gì họ làm là chỉ để tạ ơn Allah, để được sự
hài lòng của Ngài và để được Ngài ban thưởng, chứ không phải để được ghi ơn và
đền đáp của người đời. Khi Sadaqah, làm từ thiện, nuôi ăn người nghèo, hỗ trợ
những người cần hỗ trợ, một số người thích công khai việc làm này của họ, và
ngày nay với sự tiện lợi của các trang mạng xã hội như Facebook, các kênh video
như youtube, tiktok, ... thì sự công khai trở nên dễ dàng và nhanh chóng. Mặc dầu
việc công khai việc làm tốt, hành động tốt không phải là điều xấu, nó có thể là
cách để mọi người chia sẻ và truyền tải
thông điệp tốt đẹp cho nhau, nó có thể là cách để tạo động lực giúp mọi người
hướng đến hành động và việc làm thiện tốt. Tuy nhiên, người Muslim cũng nên thận
trọng vì biết đâu việc công khai làm Saqahah, hỗ trợ người nghèo, hỗ trợ các
Tuôn, Tuôn đang dạy giáo lý Islam, ủng hộ xây dựng Masjid, và tất cả những hành
động từ thiện nói chung, lại vô tình cho thấy giống như mình đang muốn tuyên bố
rằng mọi người và xã hội hãy ghi nhớ hình ảnh đẹp này của tôi, hãy nên nhớ đến
công ơn này của tôi, và đây cũng giống như một lời nhắc khéo về tấm lòng tử tế
của bản thân. Mặt khác, có thể những người được giúp đỡ, được hỗ trợ thực sự
không thích hình ảnh mình nhận sự hỗ trợ và giúp đỡ được đăng tải công khai trên
các trang mạng xã hội, bởi lẽ là con người, ai cũng có lòng tự trọng, ai cũng
có sĩ diện và danh dự, có thể người cho cảm thấy rất vinh dự và tự hào vì hành
động tốt của mình và càng trở nên vinh dự và tự hào hơn nữa khi được mọi người
biết đến, nhưng đối với người nhận thì ngược lại, mặc dù họ nghèo, họ khó khăn,
họ cũng có sĩ diện, có lòng tự trọng, họ luôn e ngại việc mình nhận sự bố thí
và giúp đỡ của người khác bởi vì Thiên Sứ của Allah ﷺ đã nói rằng bàn tay cho tốt hơn
bàn tay nhận vì bàn tay cho là vịnh dự còn bàn tay nhận là thấp hèn.
Trong câu Kinh số 273 của chương Al-Baqarah, nói về việc làm Saqaqah cho
người nghèo và người khó khăn, Allah, Đấng Nhân Từ, đã ca ngợi những người
nghèo, những người khó khăn có lòng tự trọng, biết giữ tư cách và sĩ diện của bản
thân, Ngài phán:
{(Của bố thí là dành) cho những người
nghèo, nhất là những người vì con đường chính nghĩa của Allah đã bị hạn chế việc
đi lại trên mặt đất (để tìm kiếm thiên lộc của Ngài). Qua tư cách và lòng tự trọng
của họ, người không biết cứ tưởng rằng họ giàu có; nhưng Ngươi (hỡi Thiên Sứ)
có thể nhận biết họ qua những nét biểu hiện đặc biệt trên gương mặt họ; họ
không xin xỏ thiên hạ một cách trơ trẽn và thiếu lòng tự trọng. Và bất cứ món tốt
nào mà các ngươi chi dùng (cho con đường chính nghĩa của Allah), Allah chắc chắn
biết rõ nó.}
Vì vậy, khi chúng ta, những người Muslim, làm Saqaqah, cầu lưu ý sự việc,
tránh làm tổn thưởng danh dự của những người mà chúng ta trợ giúp. Allah đã cảnh
báo những người có đức tin về sự việc này, Ngài phán:
{Hỡi
những người có đức tin, các ngươi chớ hủy hoại sự bố thí của các ngươi bởi những
lời nhắc khéo về tấm lòng của các ngươi hay bởi việc làm tổn thương (danh dự của
người được các ngươi bố thí và giúp đỡ). (Nếu các ngươi làm thế thì hình ảnh của
các ngươi) giống như kẻ chi dùng tài sản (cho con đường chính nghĩa của Allah)
chỉ muốn phô trương trước thiên hạ chứ không hề có đức tin nơi Allah và Đời
Sau. Hình ảnh của kẻ này giống như hình ảnh một tảng đá to bằng phẳng trơn láng
có lớp bụi phủ đầy bên trên (y cứ tưởng lớp bụi đó là mảnh đất phì nhiêu, y hồ
hởi gieo hạt) nhưng rồi một cơn mưa lớn trút xuống quét sạch (lớp bụi đó đi) bỏ
lại tảng đá nằm một mình trơ trọi. Quả thật, Allah không hướng dẫn đám người vô
đức tin.} (Chương 2 – Al-Baqarah, câu 264)
Và trong câu 270, 271 của chương Al-Baqarah, Allah nhắc nhở những người chi
dùng tài sản cho con đường chính nghĩa của Allah, Ngài phán:
{Những gì các ngươi đã chi dùng
(cho con đường chính nghĩa của Allah) hoặc những gì các ngươi đã nguyện thực hiện,
Allah chắc chắn đều biết rõ. Và những kẻ làm điều sai quấy chắc chắn sẽ không
được ai giúp đỡ. Nếu các ngươi công khai những món vật bố thí thì điều đó cũng
tốt (bởi vì các ngươi đã công khai điều tốt); nhưng nếu các ngươi giấu kín và
âm thầm trao các món vật bố thí đó đến tận tay những người nghèo thì điều đó tốt
hơn cho các ngươi, nó sẽ xóa đi khỏi các ngươi những tội lỗi mà các ngươi đã phạm.
Và Allah là Đấng Thông Toàn những gì các ngươi làm.} (Chương 2 – Al-Baqarah,
câu 270, 271)
Hỡi người Muslim! Hỡi những ai có đức tin nơi Allah và ngôi nhà của mình ở
Đời Sau! Hãy đừng mong đợi sự biết ơn từ bất cứ ai trên đời này khi chúng ta hỗ
trợ, giúp đỡ và tử tế với họ. Chúng ta nên tự hỏi bản thân, mình chi dùng tài sản
để hỗ trợ và giúp đỡ người nghèo, người khó khăn, để ủng hộ xây cất trường học,
xây dựng Masjid, .. là để tỏ lòng biết ơn Allah và để được Ngài hài lòng và ban
thưởng hãy để người đời biết ơn và đền đáp công ơn. Chúng ta cần biết rằng khi
chúng ta trở về với Allah, mỗi người sẽ nhận được thành quả cho các hành động
thiện tốt và ngoan đạo của mình là dựa theo sự định tâm, như Thiên Sứ của Allah ﷺ đã nói:
“Quả thật mọi việc làm đều bằng sự định tâm, và quả thật một người chỉ đạt
được điều mà y đã định tâm mà thôi. Vì vậy, ai mà cuộc dời cư (Hijrah) của y để
đến với Allah và Thiên Sứ của Ngài thì cuộc dời cư đó của y là thực sự đến với
Allah và Thiên Sứ của Ngài; còn ai mà cuộc dời cư của y chỉ vì lợi ích trần
gian hoặc chỉ vì để cưới một người phụ nữ thì cuộc dời cư đó của y đích thực chỉ
đến với những gì mà y dời cư đến mà thôi.” (Albukhari, Muslim).
Vì vậy, hỡi người Muslim, hỡi những ai hành thiện, hãy luôn điều chỉnh tâm
niệm của mình, và hãy luôn nhắc nhở bản thân rằng mình hành động điều thiện tốt
là chỉ vì muốn được Allah hài lòng, thương xót và ban thưởng chứ không hề muốn
bất cứ điều gì khác của thế gian. Nếu chúng ta giữ bản thân với tâm niệm và
thái độ này, chúng ta sẽ thành công, Insha-Allah. Allah phán:
{Họ chia sẻ thức ăn cho người
nghèo, trẻ mồ côi, và tù binh trong lúc họ cũng yêu thích và cần thức ăn đó. (Họ
nói): “Chúng tôi chia sẻ thức ăn cho quí vị là chỉ vì sắc Diện của Allah chứ
chúng tôi không mong sự đền đáp và tri ân từ quí vị.” “Chúng tôi thực sự sợ Thượng Đế của chúng tôi
vào một Ngày (mà những kẻ tội lỗi sẽ) cau mày nhăn nhó và buồn thảm.” Vì vậy,
Allah sẽ bảo vệ họ khỏi cái xấu của Ngày đó và Ngài sẽ ban cho họ sự rạng rỡ và
niềm vui.} (Chương 76 – Al-Insan, câu 8-11)
Hỡi người Muslim! việc cho đi mà không mong nhận lại bất cứ điều gì, đó mới
thực sự là vẻ đẹp của trái tim, là sự chân thành biết ơn Allah và muốn được sự
hài lòng và phần thưởng của Ngài, và qua hành động chân thành và biết ơn này,
chắc chắn Allah, Đấng Toàn Năng sẽ ghi nhận và ban thưởng phần thưởng to lớn.
Hỡi người Muslim! Thực tế, Islam bảo chúng ta làm Saqadah, làm từ thiện hay
bất cứ việc tốt nào là để tìm kiếm sự hài lòng của Allah chứ không cần sự biết
ơn của bất kỳ ai trên đời này. Nhưng điều này không có nghĩa là Islam cho phép
chúng ta vô ơn với người đã giúp đỡ mình. Ngược lại, Islam kêu gọi chúng ta cần
phải biết tri ân, phải có lòng biết ơn khi chúng ta nhận ân huệ từ ai đó, và đó
là tinh thần và đạo đức của Islam. Thiên Sứ của Allah ﷺ đã nói:
“Sẽ không biết
ơn Allah đối với ai không biết ơn mọi người” (Abu Dawood ghi lại, Al-Albani xác
nhận Sahih)
Hadith có nghĩa là:
Nếu bản chất và tính cách của một người không cảm ơn mọi người vì lòng tốt của
họ đối với mình, thì người đó thực sự không biết ơn Allah. Do cách cư xử không
đúng vì sự không biết ơn của mình, người đó thường rơi vào hoàn cảnh không thể
tạ ơn Allah.
Và Thiên Sứ của
Allah ﷺ còn nhấn mạnh rằng khi chúng ta nhận được lòng tốt của ai đó
thì chúng ta cần phải đền đáp lòng tốt đó của họ, Người nói:
“Bất cứ ai giúp đỡ các ngươi, hãy trả ơn cho người đó. Nếu
các ngươi không tìm thấy thứ gì để trả ơn cho người đó, hãy cầu nguyện cho người
đó đến khi các ngươi thấy rằng mình đã trả ơn cho người đó.) (Abu Dawood ghi lại,
Al-Albani xác nhận Sahih)
Vì vậy, cảm ơn mọi người là một hành vi đích thực của người Muslim, thể hiện
đạo đức và tinh thần của Islam.
Hỡi người Muslim! Một người làm điều tốt cho chúng ta mà chúng ta không cảm
ơn, không nhắc đến điều tốt của người đó thì đây là điều của một người đã tỏ ra
vô ơn. Và đó không phải là cách cư xử của
một tín đồ Islam.
Allah là Đấng Hồng Phúc, Đấng vĩ đại nhất, Đấng ban điều tốt lành cho các
tôi tớ của Ngài, Ngài là Đấng Ban Phát và Hào Phóng. Con người cũng là những
người làm điều phúc và có thể mang lại điều tốt lành trong giới hạn khả năng của
mình. Vì vậy, bất cứ ai trong chúng ta nhận được điều tốt từ người khác, hãy cảm
ơn họ vì đã đối xử tốt với mình - bất kể đó là loại lòng tốt nào; và đó là cách
chúng ta cư xử tử tế và thể hiện lòng tốt đối với người đã tử tế và tốt với
mình, và đây là tinh thần và tác phong của Islam.
Hỡi người Muslim! Việc biết ơn còn có vai trò rất quan
trọng trong cuộc sống con người. Chúng ta cần
biết ơn những người đã giúp đỡ và hỗ trợ chúng ta trong cuộc sống, cũng như
những người đã làm việc vất vả để xây dựng xã hội chúng ta đang sống. Lòng biết
ơn giúp chúng ta nhận thức rõ hơn về giá trị của những gì chúng ta có được,
đồng thời giúp chúng ta tôn trọng và đối xử tốt với những người xung quanh.
Nếu con người không có lòng biết ơn và
xã hội thiếu những suy nghĩ về những điều tốt đã được làm, thì hậu quả không
chỉ đơn thuần là sự bần cùng trong tâm hồn mà còn là sự lạnh lùng và vô cảm
trong xã hội, gây mất chân thành trong quan hệ giữa con người.
Biết ơn không chỉ là
đạo đức và tinh thần của Islam, mà còn là một phẩm đức và đạo lý con người nói
chung. Đó là cách thể hiện sự trân trọng, tình cảm và lòng biết ơn đối với
những người đã giúp đỡ mình và đóng góp cho cộng đồng. Sống với lòng biết ơn
tạo nên mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh giữa con người với con người, thể hiện
lối sống nhân văn cao cả.
Người sống với lòng
biết ơn sẽ được người khác yêu mến và kính trọng, vì họ biết đến sự đóng góp
của người khác và đáp lại bằng tình cảm và những hành động cụ thể. Ngược lại,
những người vô ơn, ích kỷ và chỉ tập trung vào bản thân, Allah sẽ để họ gặp khó
khăn trong cuộc sống và bị xa lánh, khinh bỉ.
Tóm lại, người Muslim nên biết ơn Allah
và biết ơn những ai đã có lòng tốt đối với mình. Đó là một giá trị tốt đẹp mà
người Muslim cần nuôi dưỡng và thực hành trong cuộc sống hằng ngày, từ những
hành động nhỏ nhất của chúng ta. Và giá trị hơn hết ở lòng biết ơn chính là
được Allah hài lòng, thương xót và phúc ở đời này và Đời Sau.
Cầu xin Allah phù hộ chúng ta là những người luôn biết ơn Ngài, biết ơn mọi người. Cầu xin Allah thương xót và tha thứ cho tất cả chúng ta, những ai đang bước đi trên con đường của Ngài. Cầu xin Ngài thu nhận chúng ta vào Thiên Đàng của Ngài cùng với Thiên Sứ ﷺ, các Sahabah và những ai đi theo đường lối của họ cho đến ngày Tận Thế.
 |
| Người Muslim nên biết tạ ơn Allah |